Aktualności
Standardy ochrony małoletnich w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Brzesku
Niniejsza procedura określa najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będących podopiecznymi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Brzesku, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich, na rzecz których realizowane są usługi świadczone przez MOPS, a w szczególności przez osoby świadczące usługi opiekuńcze, a także asystentów rodziny.
Podstawowe terminy
Ilekroć w niniejszych standardach jest mowa o:
- Dyrektorze – należy przez to rozumieć Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Brzesku;
- MOPS/ Ośrodku – należy przez to rozumieć Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Brzesku;
- Pracowniku – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w MOPS, jak również osobę wykonującą zadania powierzone przez MOPS na podstawie umowy cywilnoprawnej;
- Małoletnim – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia;
- Opiekun dziecka – osoba uprawniona do reprezentowania dziecka w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, opiekunem jest również rodzic zastępczy;
- Krzywdzeniu małoletniego/dziecka – należy przez to rozumieć – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego w tym jego zaniedbywanie przez jakąkolwiek osobę.
Krzywdzeniem jest:
– przemoc fizyczna: bicie, szarpanie, kopanie, duszenie, popychanie, obezwładnianie itp.
– przemoc psychiczna: izolowanie, wyzywanie, ośmieszanie, grożenie, krytykowanie, poniżanie itp.
– przemoc seksualna: zmuszanie do obcowania płciowego, innych czynności seksualnych itp.
– przemoc ekonomiczna: niełożenie na utrzymanie, niezaspokajanie potrzeb materialnych, niszczenie rzeczy osobistych itp.
– zaniedbywanie: niezaspokajanie podstawowych potrzeb biologicznych, psychicznych, niezapewnienie odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa itp.
– przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej: wyzywanie, straszenie, poniżanie w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie zdjęć lub rejestrowanie filmów bez zgody, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które obrażają lub ośmieszają itp.
- Przemocy domowej – należy przez to rozumieć – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości
podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia,
poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
- Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikami MOPS-u,
a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.- Przed nawiązaniem stosunku pracy lub współpracy każda osoba zobowiązana jest udostępnić dane osobowe pozwalające na jej sprawdzenie w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – Rejestr z dostępem ograniczonym oraz złożyć:
- a) pisemne oświadczenie o toczących się względem niej postępowaniach karnych i dyscyplinarnych oraz pisemne oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;
- b) pisemne oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich i zobowiązaniu się do ich przestrzegania.
- Przed nawiązaniem stosunku pracy lub współpracy z daną osobą Dyrektor MOPS w Brzesku ma obowiązek zrealizować obowiązki dotyczące sprawdzenia informacji dotyczących karalności danej osoby, wynikające z art. 21 ustawy z dnia z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
- Wydruk z Rejestru o którym mowa w pkt 1.1 oraz oświadczenia zostają włączone do akt osobowych pracownika lub do innej dokumentacji dotyczącej współpracownika.
- Pracownicy/zleceniobiorcy MOPS-u mający bezpośredni kontakt z małoletnimi powinni wykonywać swoje zadania w sposób zapewniający poszanowanie praw osób trzecich, w szczególności praw dzieci,
z szacunkiem oraz w sposób uprzejmy i kulturalny. - Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletnich jakichkolwiek form przemocy słownej,
a tym bardziej fizycznej. - Pracownicy/zleceniobiorcy MOPS-u, o których mowa w pkt 1.4. mają obowiązek powstrzymać się od jakichkolwiek zachowań, które mogłyby naruszać przestrzeń osobistą małoletniego, powodować u niego poczucie zagrożenia, dyskomfortu lub strachu.
- Pracownicy/zleceniobiorcy MOPS-u, o których mowa w pkt 1.4. powinni zwracać uwagę na niepokojące zachowania małoletnich, które mogą świadczyć o ich krzywdzeniu i powinni podjąć próbę kontaktu z małoletnim w przypadku powzięcia podejrzenia takiego krzywdzenia. Jeżeli małoletni próbuje nawiązać kontakt z pracownikiem, powinien on go wysłuchać i, w miarę możliwości, uzyskać możliwie najpełniejszą informację o sytuacji małoletniego.
- W przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec pracownika lub współpracownika postępowania karnego o przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub przestępstwo z użyciem przemocy popełnione przeciwko dzieciom należy niezwłocznie odsunąć go od wszelkich form kontaktu z dziećmi i przenieść na stanowisko pracy na którym kontakt ten nie występuje lub rozważyć zakończenie umowy z tą osobą.
- Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, a także składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i zawiadamiania sądu opiekuńczego.
2.1 W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego pracownik/zleceniobiorca MOPS-u ma obowiązek niezwłocznego poinformowania Dyrektora o tym fakcie w formie ustnej, a także formie pisemnej, poprzez przedłożenie stosownej notatki służbowej.
2.2 Przekazanie informacji, o której mowa w pkt 2.1. powinno nastąpić jeszcze w tym samym dniu, w którym pracownik/zleceniobiorca powziął podejrzenie lub informację. Jeżeli pracownik/zleceniobiorca nie jest już obecny w danym dniu w siedzibie MOPS-u, ma obowiązek przekazać informację telefonicznie.
2.3 Po przekazaniu informacji, o której mowa w pkt 2.1. do Dyrektora, osoba ta powinna w pierwszej kolejności ustalić czy zachodzą przesłanki uzasadniające wszczęcie procedury odebrania dziecka na podstawie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a następnie ustalić jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane o podejrzenia krzywdzenia małoletniego.
2.4 W celu poczynienia ustaleń, o których mowa w pkt 2.3. zwołana może być wewnętrzna komisja, składająca się z Dyrektora MOPS-u, pracownika socjalnego nadzorującego teren, w którym dochodzi do podejrzenia krzywdzenia małoletniego, pracownika, który powziął podejrzenie lub uzyskał informację o krzywdzeniu małoletniego oraz, w zależności od potrzeb, asystenta rodziny, psychologa czy terapeuty.
2.5 Jeżeli w wyniku ustaleń, o których mowa w pkt 2.3 i 2.4. zostanie ustalone, że zasadnym jest skierowanie do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, dyrektor MOPS-u niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów.
2.6 Obowiązki określone w pkt 2.1.-2.5. nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”, zgodnie z postanowieniami pkt 3.
- Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”.
3.1 Obowiązek wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” i wypełnienia formularza Niebieska Karta A spoczywa na wszystkich pracownikach socjalnych i asystentach rodziny zatrudnionych w MOPS-ie.
3.2 W przypadku powzięcia podejrzenia lub uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego, które może wyczerpywać znamiona przemocy domowej w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, pracownicy MOPS-u, o których mowa w pkt 3.1. mają obowiązek wypełnić formularz Niebieskiej Karty A niezwłocznie po powzięciu informacji o zaistnieniu ku temu przesłanek.
3.3 Wypełniając formularz Niebieskiej Karty A pracownik MOPS-u stosuje zasady wynikające z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz z rozporządzenia wykonawczego, w tym przekazuje osobie doznającej przemocy domowej formularz Niebieskiej Karty B.
3.4 Po wypełnieniu formularza Niebieska Karta A pracownik wszczynający procedurę – „Niebieskie Karty” ma obowiązek przekazać ten formularz do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego lub innego jego członka w terminie pięciu dni roboczych. Za dni robocze przyjmuje się dni pracy MOPS-u.
- Zasady przeglądu i aktualizacji standardów.
4.1 Niniejsze standardy podlegają co dwa lata weryfikacji pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności.
4.2 Weryfikacja, o której mowa w pkt 4.1. dokonywana jest przez Dyrektora MOPS-u lub osobę przez niego wyznaczoną.
4.3 W wyniku weryfikacji, o której mowa w pkt 4.2. sporządzany jest raport ewaluacyjny, w którym wskazane są ewentualne sugestie i kierunki aktualizacji standardów.
- Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie pracowników MOPS-u do stosowania standardów, zasady przygotowania tych pracowników do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.
5.1 Osobę odpowiedzialną za przygotowanie pracowników/zleceniobiorców MOPS-u do stosowania standardów wyznacza dyrektor MOPS-u.
5.2 Dyrektor MOPS-u może zlecić zadanie, o którym mowa w pkt 5.1. podmiotowi zewnętrznemu, dającemu rękojmię należytego wykonania przedmiotowych zadań, posiadającemu stosowne kompetencje i doświadczenie.
5.3 W ramach przygotowania pracowników MOPS-u do stosowania standardów przeprowadzane jest szkolenie pracowników/zleceniobiorców w przedmiotowym zakresie.
5.4 Każdy z pracowników/zleceniobiorców MOPS-u składa oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w MOPS-ie.
5.5 Obecność na szkoleniu, o którym mowa potwierdzona jest imienną listą obecności.
- Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
6.1 Niniejsze standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej MOPS-u oraz są wywieszone na tablicy ogłoszeń mieszczącej się na korytarzu siedziby MOPS-u.
6.2 Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej w pkt 6.1., pracownik/zleceniobiorca MOPS-u realizujący usługi względem małoletniego przekazuje wersję zupełną niniejszych standardów rodzicom, opiekunom prawnym lub opiekunom faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają na piśmie otrzymanie przedmiotowych standardów.
6.3 Małoletnim, wobec których realizowane są usługi przez pracowników/zleceniobiorców MOPS-u otrzymują wersję skróconą niniejszych standardów, z zastrzeżeniem pkt 6.4.
6.4 Jeżeli rozwój psychiczny małoletniego i stan jego zdrowia świadczą o ograniczonej możliwości zrozumienia założeń niniejszych standardów, pracownik/zleceniobiorca MOPS-u może zaniechać obowiązku wynikającego z pkt 6.3.
- Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu
i udzielenie mu wsparcia.
7.1 Za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia odpowiedzialni są wszyscy pracownicy MOPS-u.
7.2 Niezależnie od obowiązku określonego w pkt 7.1., dyrektor MOPS-u wyznacza pracownika koordynującego przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i organizację pomocy oraz wsparcia dla takiego małoletniego.
7.3 Pracownikiem, o którym mowa w pkt 7.2. może być w szczególności pracownik MOPS-u będący członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego.
- Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
8.1 Tworzy się wewnętrzny rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
8.2 Rejestr, o którym mowa w pkt 8.1. przechowywany jest w siedzibie MOPS-u.
8.3 Dyrektor MOPS-u wyznacza osobę odpowiedzialną za prowadzenie i uzupełnianie rejestru, o którym mowa w pkt 8.1.
- Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
9.1 W przypadku ujawnienia krzywdzenia małoletniego osoby odpowiedzialne przygotowują plan wsparcia małoletniego, z zastrzeżeniem pkt 9.2.
9.2 Jeżeli równolegle prowadzona jest procedura „Niebieskie Karty”, w której małoletni uznany jest za osobę doznającą przemocy, nie ustala się planu wsparcia.
9.3 Za przygotowanie i realizację planu wsparcia odpowiedzialny jest pracownik socjalny oraz asystent rodziny realizujący swoje zadania w stosunku do rodziny, w której wystąpił przypadek krzywdzenia małoletniego.
9.4 W miarę możliwości plan wsparcia konsultowany jest z psychologiem, a jeżeli jest taka możliwość, psycholog uczestniczy także w jego realizacji.